Rozstania i rozwody to dziś już problem społeczny. Skala tego problemu narasta, również dlatego, że za rozpadem rodziny kryje się duży stopień konfliktowości rodziców.

Kilka danych statystycznych na początek

Według Głównego Urzędu Statystycznego, w roku 2006 sądy rodzinne orzekły rozwód wobec 72 tys. par małżeńskich wychowujących w momencie rozwodu 67 tys. nieletnich dzieci. Była to najwyższa

liczba rozwodów w dotychczasowej historii Polski; w praktyce oznaczało to rozpad co trzeciego związku.

Dla porównania w roku 2004 liczba rozwodów wynosiła 56,3 tys.

W 2020 roku – roku pandemii – rozwiodło się w Polsce ponad 50 tysięcy par. Dodajmy, że w miastach częstotliwość rozwodów jest trzykrotnie wyższa niż na wsiach.

Natomiast, według wcześniejszych danych GUS wynika, że spośród par, które rozwiodły się w roku 2019, ponad 80 procent rozwiedzionych par wychowywało małoletnie dziecko. A to

najprawdopodobniej tylko wierzchołek góry lodowej. Oficjalne statystyki nie obejmują bowiem

rozpadów par, żyjących w niesformalizowanych związkach, które również wspólnie wychowywały

dzieci.

Rozwody więc to dziś już problem społeczny. Na dodatek skala tego problemu narasta, również dlatego, że za rozpadem rodziny kryje się duży stopień konfliktowości rodziców.

Zasadnym wydaje się pytanie, jak się dobrze rozstawać? Co zrobić, aby nie obciążać dzieci

emocjonalnie, za to zagwarantować im utrzymanie poczucia bezpieczeństwa. Jak powstrzymać się od manipulowania dzieckiem na własną korzyść. I – co jest nie mniej ważne – jak mają zadbać o siebie

rozwodzące się pary.

KOPD zwraca uwagę na to, że należy wspierać zarówno dorosłych – rodziców w kryzysie związanym z rozstaniem, ale też silnie przykładać uwagę do dobrostanu dzieci. Albowiem to jest zadanie

dorosłych.

Separacja, rozwód, rozstanie

ROZSTANIE PARTNERÓW TO:

Jest to sytuacja, która generuje olbrzymie emocje. Nie wolno ich lekceważyć. Jeśli rozwodzący się rodzice nie zechcą sobie pomóc, istnieje niebezpieczeństwo, że mogą się w tym kryzysie zatracić.

Warto wiedzieć, z jakich działań, na jakich poziomach i etapach rozstania należy skorzystać, aby pomóc sobie. Wówczas jest szansa, że gwałtowne konflikty rodzące się w kryzysie, między rozstający się rodzicami ulegną wyhamowaniu.

Kryzys

Kryzys według W. Badury-Madej, jest to przejściowy stan nierównowagi wewnętrznej, wywołany przez krytyczne wydarzenie bądź wydarzenia życiowe, wymagające istotnych zmian i rozstrzygnięć.

W tej definicji zawiera się również termin kryzysu psychologicznego.

Kryzys psychologiczny jest odczuwaniem lub doświadczaniem wydarzenia, sytuacji jako trudności nie do zniesienia, która wyczerpuje indywidualne zasoby oraz narusza mechanizmy radzenia sobie z

trudnościami.

Konsekwencje to spadek poczucia bezpieczeństwa. To życie w poczuciu lęku i niepewności. Chwieje się, bądź spada całkowicie poczucie wartości. To trudności w identyfikowaniu swoich potrzeb.

Właściwości kryzysu

Kryzys, który pojawia się podczas rozstania uruchamia:

partnerami-rodzicami;

Zagrożenia i możliwości powodowane przez rozwód/rozstanie

Rozwód jak każdy kryzys niesie ze sobą:

Wyzwanie, jakiego trzeba się podjąć polega na zaopiekowaniu się sobą. Spróbowaniu zrobienia porządku we własnym wnętrzu, we własnych emocjach, które należy doprowadzić do ładu,

poukładać i je zrozumieć, by być gotowym do współpracy z rozwodzącym się partnerem. A przede wszystkim umieć przeprowadzić przez ten trudny okres dzieci i zrobić to w taki sposób, aby nie musiały doświadczać obciążeń, jakie funduje im rozstanie rodziców.

Zachowania i postawy rozwodzących się rodziców:

Główną emocją do przepracowania jest tu poczucie winy. Pod nią kryje się lęk, złość, żal, poczucie krzywdy. Tymi emocjami należy się zaopiekować, dzięki czemu rodzice ułatwią sobie możliwość budowania kontaktu z dziećmi.

Dziecko będzie szczęśliwe, kiedy będzie widział szczęśliwego rodzica. Rodzicowi, który umie zadbać o siebie, łatwiej budować kontakt z dzieckiem i go wzmacniać. Taki rodzic widzi naturalne potrzeby i emocje dzieci, a nie tylko swoje potrzeby.

Rozstanie jako stresor

Na skali typowych stresorów rozwód zajmuje drugie miejsce zaraz po śmierci współmałżonka. Siła stresu związana z rozwodem zależy od znaczenia, jakie mu się przypisuje oraz dotychczasowych doświadczeń w dawaniu sobie z nim rady.

Osoby dorosłe i dzieci w sytuacji rozwodu przeżywają:

Stres

Stres jest reakcją danej osoby na napięcia pojawiające się w jej życiu. Może to być napięcie

krótkotrwałe, chwilowe lub kumulacja wielu mniejszych napięć Stres jest reakcją na obciążenia przekraczające poziom, który organizm może tolerować, a poziom tych możliwości jest sprawą indywidualną

Hans Selye, zwany Doktor Stress, lekarz, który do użycia wprowadził termin stres i poświęcił się

badaniu tego zjawiska.

Mechanizm stresu

W momencie stresu organizm mobilizuje się do odparcia lub uniknięcia zagrożeń, względnie pokonania istniejących przeszkód. Jeżeli mu się to udaje, jeżeli potrafi odeprzeć zagrożenie lub

pokonać przeszkodę, to uruchomienie reakcji typowej dla stresu osiągnęło zamierzony cel – czyli ponownie zaprowadziło stan fizycznej i psychicznej równowagi w organizmie.

Uwaga! Po przekroczeniu pewnego poziomu (stres optymalny), stres ogranicza zdolność jednostki do radzenia sobie z problemami. Prowadzi to do różnego rodzaju zaburzeń psychicznych i somatycznych.

Objawy emocjonalne, takie jak:

Objawy poznawcze, takie jak:

Objawy behawioralne, takie jak:

Większość schorzeń, na jakie cierpi człowiek współczesny ma swoje źródło w stresie. Nadmierne obciążenie stresem, jak i nawracające silne przeżycia „stresowe” są przyczyną ogromnej liczby chorób psychosomatycznych.

Do chorób psychosomatycznych zalicza się m.in.:

Jest jednak dobra wiadomość! Mamy wpływ na poziom odczuwanego stresu. Możemy stres kontrolować. Jesteśmy odpowiedzialni za własny poziom stresu.

rozstania?

3 x zatroszcz się o siebie.

Po pierwsze – będziesz lepiej radzić sobie w trudnej sytuacji, i zachowasz zdrowie.

Po drugie – ochronisz dzieci przed skutkami stresu.

Po trzecie – nabierzesz umiejętności, aby zbudować swoje nowe życie po rozstaniu.

Niezmiernie istotne jest, aby:

radzić sobie w trudnych sytuacjach;

przynosi ulgi, ani nie pomaga realizować życia. Warto skupić się na rozwiązaniu trudnej

sytuacji w oparciu o swoje mocne strony.

Energię osób będących w kryzysie rozstania, potrzebną do układania swojego życia blokują uczucia negatywne. Tym samym osłabiają one zdolność do zachowania rozsądku i widzenia w dzieciach odrębnych od siebie osób, które mają swoje potrzeby, priorytety i uczucia.

Poddawanie się uczuciom negatywnym utrudnia bycie współczującym, kochającym

rodzicem!

Ważne też, aby być świadomym swoich potrzeb i dać sobie prawo do ich zaspokajania. Dobry, uważny na potrzeby dziecka rodzic – to rodzic zadowolony, szczęśliwy, który nie zaniedbuje swoich pragnień i świadomie je realizuje.

Zasoby osobiste to siły, inaczej mówiąc mocne strony, które posiada w sobie KAŻDY człowiek.

Są nimi:

„Zasoby znajdziesz w sobie – obok bólu, smutku, tragedii masz w sobie przyjemności, radość i komedię, tylko być może nie potrafisz do nich dotrzeć”

M.H. Ericsson

Dobrze jest koncentrować się na tym, co jest możliwe, a nie na tym co jest niemożliwe. Kieruj się metodą „małych kroków”. Jeśli coś działa to rób tego więcej! Jeśli coś nie działa – rób coś innego!

Warto dostarczać sobie popularną wiedzę psychologiczną na temat:

zasobach, moje prawa i obowiązki), zasad dobrej komunikacji (komunikacja bez przemocy);

Celem zajęć grupowych jest wzrost umiejętności psychologicznych i wychowawczych (umiejętności komunikacji, i rozwiązywania konfliktów), wzrost asertywności, wyrażania

uczuć, radzenie sobie ze stresem, stratą i zmianą, a także wzrost wiedzy na temat mediacji rodzinnej.

Udział w grupie daje uczestnikom konkretną wiedzę i umiejętności z możliwością przełożenia jej na sytuacje życiowe.

Element wsparciowy daje świadomość, że nie jest się jedynym na świecie, któremu przydarzyła się podobna sytuacja.

Wymiana doświadczeń i wspólne szukanie sposobów rozwiązywania trudności daje siłę i

wsparcie

(indywidualne bądź wspólne z obojgiem rodziców)

Konsultacje psychologiczne, indywidualne bądź wspólne, z obojgiem rodziców pomagają w określeniu swoich potrzeb i możliwości wybraniu najwłaściwszej formy pomocy dla siebie i dziecka. Służą również przygotowaniu do podjęcia mediacji i poszukiwaniu obszarów do wspólnych rozmów i współpracy między rodziców.

Psychoterapia krótkoterminowa umożliwia pomoc w konkretnej sytuacji, takiej jak:

Jest to propozycja dla partnerów przeżywających trudności lub kryzys w związku, gotowych zgłosić się wspólnie, by z pomocą psychoterapeuty próbować lepiej zrozumieć, co dzieje się w ich relacji, jak to wpływa na ich postawę rodzicielską i relacje z dziećmi.

Przeznaczona jest dla osób, które mają w swoim doświadczeniu osobistym przeżycie kryzysu wewnętrznego, związanego z rozstaniem oraz wychowują dzieci po rozpadzie związku (samotnie bądź we współpracy z drugim rodzicem).

Grupa psychoterapeutyczxna pozwala:

przepracowania intrapsychicznego sytuacji rozstania;

Jest to rodzaj interwencji w konflikt rodzinny (często związany z rozwodem lub separacją), przeprowadzonej przez bezstronnego i neutralnego mediatora, który nie posiada prawa do podejmowania rozstrzygających decyzji.

Mediacja rodzinna oznacza dobrowolne i poufne porozumienie rodziców bądź innych

członków rodziny w celu uzgodnienia np. ważnych kwestii dotyczących opieki nad dziećmi. Przedmiotem mediacji rodzinnych może być:

na potrzeby dziecka;

Mediacja rodzinna może pomóc:

Więcej o nas na: www.kopd.pl

Wspieraj nas na: www.pomagam.kopd.pl